Spaans erfrecht voor niet-residenten

Wanneer u als Nederlander een woning in Spanje bezit, is het belangrijk om te weten wat er gebeurt met uw eigendom na overlijden. Spanje heeft eigen erfrechtregels die aanzienlijk kunnen verschillen van het Nederlandse systeem. Zonder de juiste voorbereiding kan dit leiden tot onverwachte eigendomsverdelingen of fiscale gevolgen voor uw erfgenamen.

In dit artikel leggen we uit hoe het Spaanse erfrecht werkt voor niet-residenten, welke keuzes u kunt maken en hoe u uw nalatenschap kunt plannen.

Spaans erfrecht in het kort

In Spanje geldt het principe van de legitieme porties (legítima). Dit betekent dat een deel van uw nalatenschap wettelijk is voorbehouden aan uw directe erfgenamen, zoals kinderen. U kunt dit deel niet vrij toewijzen in uw testament.

De nalatenschap wordt volgens Spaans recht als volgt verdeeld:

• Twee derde van het vermogen gaat verplicht naar de kinderen en andere afstammelingen
• Eén derde daarvan moet gelijk verdeeld worden, het andere derde mag u verdelen onder uw kinderen naar eigen inzicht
• Het resterende derde deel mag u nalaten aan wie u wilt (partner, familie of derden)

Keuze van toepasselijk recht

Sinds de inwerkingtreding van de Europese Erfrechtverordening in 2015, kunnen buitenlanders die in Spanje onroerend goed bezitten, zelf kiezen welk recht van toepassing is op hun nalatenschap.

Voor Nederlandse niet-residenten betekent dit dat u in een Spaans testament kunt vastleggen dat Nederlands erfrecht van toepassing is. Dit kan meer flexibiliteit bieden in de verdeling van uw nalatenschap, vooral als u uw partner beter wilt beschermen.

Praktisch voorbeeld

Stel, u bent gehuwd en bezit samen met uw partner een vakantievilla in Spanje. U heeft twee kinderen.

• Zonder testament volgens Spaans recht erven de kinderen direct hun deel van de woning, wat kan betekenen dat uw partner niet volledig eigenaar wordt.
• Met een Spaans testament waarin u kiest voor Nederlands erfrecht, kunt u regelen dat uw partner eerst volledig eigenaar wordt, waarna de kinderen pas erven na overlijden van de langstlevende.

Fiscale aspecten

Bij overlijden in Spanje kan erfbelasting (Impuesto sobre Sucesiones y Donaciones) verschuldigd zijn. Het tarief en de vrijstellingen verschillen per autonome regio. Voor kinderen en partners gelden in veel regio’s ruime vrijstellingen, maar niet altijd volledige vrijstelling. Uw advocaat of fiscalist kan dit per regio berekenen.

Aanbevelingen voor Nederlandse eigenaren

• Laat altijd een testament opstellen in Spanje, ook als u er al één in Nederland heeft
• Benoem in het testament duidelijk welk recht van toepassing is
• Houd rekening met zowel Spaanse als Nederlandse erfbelastingregels
• Bespreek met een notaris of advocaat hoe u uw partner en kinderen het beste kunt beschermen

Conclusie

Spaans erfrecht wijkt sterk af van het Nederlandse systeem en kan onbedoeld gevolgen hebben voor de verdeling van uw woning. Door een Spaans testament op te stellen en bewust te kiezen voor het toepasselijke recht, kunt u uw nalatenschap beter afstemmen op uw persoonlijke wensen en de belangen van uw nabestaanden beschermen.